LỜI NÓI ĐẦU

LUẬT QUỐC TẾ NHÂN QUYỀN
LỜI NÓI ĐẦU

Cách đây 50 năm, năm 1948 tại Paris, Liên Hiệp Quốc đă công bố Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền. Sở dĩ Liên Hiệp Quốc chọn Paris là v́, cũng tại nơi này năm 1789, Tuyên Ngôn Nhân Quyền và Dân Quyền Pháp đă được phổ biến. Đây là bản tuyên dương những quyền con người xuất phát từ giá trị nội tại của con người và những quyền công dân được thừa nhận do tư cách công dân.

Tuyên Ngôn Nhân Quyền và Dân Quyền nhắc lại lời cảnh giác của các nhà Cách Mạng Dân Quyền Pháp theo đó "sự khinh miệt, phủ nhận hay lăng quên nhân quyền là nguyên nhân duy nhất đem lại đại bất hạnh cho dân chúng và sa đọa cho chính quyền."

Vậy mà con người lúc vô sự thường hay vô tâm. Phải đợi đến khi hai cuộc thế chiến bùng nổ gieo đau thương tang tóc cho hàng chục triệu con người, lúc ấy nhân loại mới tỉnh ngộ và nhớ lại lời cảnh giác xưa. Ngoài ra, giữa hai cuộc thế chiến và ngay cả trong thời chiến tranh, nhân loại c̣n chứng kiến những cuộc tàn sát dă man, với 20 triệu nạn nhân tại Liên Bang Xô Viết và 6 triệu nạn nhân tại Đức Quốc Xă. Những nạn nhân này không phải là kẻ thù của dân tộc trong cuộc chiến, mà chỉ là những lương dân vô tội.

Dư luận quốc tế vô cùng xúc động và phẫn nộ về những hành động diệt chủng này. Vậy mà nhân loại văn minh đă không lên tiếng tố cáo hay phản kháng. Họ sợ mang tiếng vi phạm chủ quyền quốc gia, vi phạm quyền dân tộc tự quyết bằng cách can thiệp vào nội bộ của các quốc gia khác.

Sau khi chiến tranh kết thúc, nhân loại mới ư thức rằng quyền dân tộc tự quyết đă bị lạm dụng. Trên nguyên tắc, dân tộc tự quyết không phải là quyền của quốc gia, mà là quyền của người dân. Chiếu dân tộc tự quyết, người dân được tự do lựa chọn chế độ chính trị hay kinh tế và tự do lựa chọn chính quyền để thực thi chế độ.

Chiếu nguyên tắc Quân B́nh giữa Quyền Lợi và Nghiă Vụ, quốc gia và công dân cùng có nghiă vụ hỗ tương. Người dân có nghiă vụ phải bảo vệ, nuôi dưỡng quốc gia, phải đóng thuế, phải thi hành nghiă vụ quân sự để giữ ǵn bờ cơi quốc gia. Để đáp lại những hy sinh về tài sản và sinh mạng của người dân, quốc gia cũng có nghiă vụ phải bảo vệ và tôn trọng quyền của người dân, như quyền được sống, được tự do và mưu cầu hạnh phúc.

Sau hai trận thế chiến, nhân loại ư thức rằng việc thừa nhận nhân quyền của con người là điều kiện thiết yếu để duy tŕ hoà b́nh thế giới, tránh một trận thế chiến thứ ba (chiến tranh nguyên tử) toàn diện và toàn diệt.

Mùa Xuân năm 1945, 50 quốc gia đă họp Hội Nghị San Francisco để thành lập Liên Hiệp Quốc. Nhằm mục đích duy tŕ hoà b́nh cho các quốc gia và thực thi nhân quyền cho con người, Liên Hiệp Quốc đề ra 3 phương châm hành động:

1.            Không phân biệt kẻ thắng người bại, Liên Hiệp Quốc chủ trương hoà giải và hữu nghị giữa các dân tộc.

2.            Không đ̣i hỏi trả thù và bồi thường chiến tranh, Liên Hiệp Quốc khuyến khích sự hợp tác b́nh đẳng giữa các quốc gia.

3.            Không phân biệt chủng tộc, nam nữ, ngôn ngữ, hay tôn giáo, Liên Hiệp Quốc yêu cầu các quốc gia hội viên phải tôn trọng và thực thi nhân quyền cho tất cả mọi người.

Các đại biểu của 50 quốc gia hội viên sáng lập Liên Hiệp Quốc ư thức rằng mỗi con người là một công dân của quốc gia ḿnh, đồng thời là công dân của thế giới; rằng chỉ có thể hoà b́nh thế giới nếu quyền của con người được tôn trọng; rằng nhân quyền cũng chỉ có thể được thực thi nếu không c̣n chiến tranh và bóng dáng de doạ của chiến tranh.

Do đó họ đồng t́nh kư tên vào Hiến Chương Liên Hiệp Quốc như một hiệp ước quốc tế, và long trọng cam kết sẽ phối hợp với Liên Hiệp Quốc để thực thi hai mục tiêu căn bản sau đây:

1.            Hợp tác quốc tế để giải quyết mọi mâu thuẫn và tranh chấp trong ṿng hoà b́nh.

2.            Đề xướng và tôn trọng nhân quyền và những quyền tự do căn bản của con người.

Khi kư tên vào Hiến Chương, cũng như khi gia nhập Liên Hiệp Quốc, các quốc gia hội viên minh thị xác nhận rằng nhân quyền từ nay không c̣n đơn thuần là việc nội bộ của các quốc gia mà là một vấn đề quốc tế.

Đây là lần đầu tiên trong lịch sử loài người, các quốc gia có nghiă vụ đối với người dân, phải tôn trọng, bảo vệ và thực thi nhân quyền và những quyền tự do căn bản của con người.

Những quyền này đă được liệt kê và diễn giải bởi Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền ban hành năm 1948, và hai Công Ước Quốc Tế Nhân Quyền kư kết năm 1966.

Từ đó nhân loại văn minh có luật Quốc Tế Nhân Quyền. Chúng ta kỳ vọng rằng trong thế kỷ tới đây, chiến tranh thế giới sẽ được thay thế bởi Luật Pháp Thế Giới.

Theo bác sĩ Linus Pauling, người đoạt hai giải Nobel về Hoá Học và Hoà B́nh "chúng ta đang có cơ may sống trong một kỷ nguyên kỳ diệu, ranh giới của hai thiên niên kỷ, thiên kỷ trước với chinh chiến đau thương và thiên kỷ tới của hoà b́nh, an lạc, công lư và đạo lư."

Luật sư Nguyễn Hữu Thống

Mùa Xuân 1998

(Kỷ niệm 50 năm ban hành Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền)